Geschiedenis van KLM

Koningin Wilhelmina verleent het predicaat ‘Koninklijk' aan KLM in oprichting. Ze onderstreept hiermee het belang van de ontluikende burgerluchtvaart net na de Eerste Wereldoorlog. Het is uniek om al bij oprichting het predicaat Koninklijk te ontvangen.

Oprichting van de ‘Koninklijke Luchtvaart Maatschappij voor Nederland en Koloniën' (KLM). Oprichters zijn een consortium van investeerders: Cornelis van Aalst, president Nederlandse Handel Maatschappij, Frits Fentener van Vlissingen, Unitas, Anton Kröller, firmant Rotterdamse ertshandel- en scheepvaartmaatschappij Wm. H. Muller & Co, Jean Marie Telders, Twentsche Bank, Willem Westerman, Rotterdamsche Bank Vereniging, Nicolaas van Wijk van de Koninklijke Bataafsche Petroleum Maatschappij, Fuld tekende voor de bankiers Lippmann, Rosenthal & Co; Hendrik Colijn van de KNVVL. Voor laatstgenoemde tekende Van den Bergh van Heemstede. Albert Plesman wordt gevraagd de dagelijkse leiding van het nieuwe bedrijf op zich te nemen en wordt aangesteld als administrateur van KLM.

Eerste KLM-vlucht. Piloot Jerry Shaw vliegt met een geleaste DeHavilland DH-16 van Londen naar Amsterdam. Aan boord 2 journalisten, een brief van de Londense burgemeester voor zijn Amsterdamse collega en een pak kranten.

Na een winteronderbreking heropent KLM de diensten met eigen piloten en toestellen (Fokker F-II en F-III). Met de aanschaf van deze toestellen begint de band tussen KLM en Fokker die met enige onderbrekingen tot 2017 zal duren, als de laatste Fokker 70 uit de vloot verdwijnt.

Opening van het eerste KLM-passagekantoor aan het Leidseplein in Amsterdam, het eerste in zijn soort wereldwijd. Vanuit dit kantoor worden passagiers met een omnibus naar Amsterdam Airport Schiphol gebracht. Het enige restant van de aanwezigheid van KLM op die plaats is tegenwoordig de reclame op het dak van hoekpand Leidseplein-Leidsestraat.

Eerste dierentransport. Met het vervoer van de jonge fokstier Nico V begint een lange geschiedenis van dierentransporten.

Vertrek van de eerste intercontinentale (proef)vlucht. Route: Amsterdam-Batavia. Toestel: Fokker F-VII, met als registratie H-NACC. Ontsluiting van de kolonie was een van hoofddoelen van KLM. (De volledige naam van KLM was per slot van rekening: Koninklijke Luchtvaartmaatschappij voor Nederland en Koloniën).

Start van de geregelde lijndienst Amsterdam-Batavia. Tot het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is dit de langste reguliere luchtverbinding ter wereld.

De Douglas DC-2 ‘Uiver' wint de eerste prijs in het handicapgedeelte - een vlucht met passagiers en vracht - van de luchtvaartrace Londen-Melbourne. Gezagvoerder Koene Dirk Parmentier, copiloot Jan Moll, boordwerktuigkundige Bouwe Prins en boordtelegrafist Cornelis van Brugge vliegen in 3 dagen, 18 uur en 17 minuten naar Australië. Aan boord nog 3 passagiers en 191 kilo post. De Uiver was voor KLM het eerste geheel uit metaal bestaande toestel en was kort voor de race in de vloot opgenomen.

Eerste trans-Atlantische vlucht, met de Fokker F-XVIII ‘Snip', van Amsterdam via Curaçao naar eindbestemming Aruba. Deze vlucht was bedoeld om materieel over te vliegen naar het Caribisch gebied om daar het zogeheten West-Indisch Bedrijf op te richten. Voor de gelegenheid was het toestel ontdaan van haar interieur om de extra brandstoftanks te kunnen herbergen. Technisch was het namelijk nog niet mogelijk om met een normale configuratie en passagiers een oversteek van een dergelijke lengte te maken.

Gezagvoerder J.J. Hondong, co-piloot J.J. van Balkom, radiotelegrafist en 2de navigator S. van der Molen en boordwerktuigkundige L.D. Stolk vliegen in 7 dagen, 19 uur en 20 minuten het toestel naar zijn eindbestemming. Op 19 januari is het toestel klaar om de geregelde dienst tussen Aruba en Curaçao te onderhouden, waarmee het West-Indisch bedrijf van KLM officieel van start gaat.

Cabinepersoneel doet zijn intrede. In eerste instantie zijn het mannen, hofmeesters genoemd. Snel daarna volgt een groep vrouwen, de stewardessen. Het cabinepersoneel vervangt de boordwerktuigkundige die de zorg voor de passagiers tot die tijd, naast zijn gewone werk, voor zijn rekening nam. De primaire taak van het cabinepersoneel was de veiligheid aan boord, secundair de verzorging van de passagiers. Dit is tot op heden onveranderd gebleven.

KLM heropent de diensten na de Tweede Wereldoorlog, aanvankelijk alleen op binnenlandse routes, later dat jaar worden ook enkele Europese bestemmingen aangevlogen. Op 28 november volgt de heropening van de route naar Indonesië met diverse tussenstops in het Nabije en Verre Oosten.

Start van de lijndienst tussen Amsterdam en New York, met de Douglas DC-4 ‘Rotterdam'. Dit is het begin van een ontwikkeling waarbij de focus van het netwerk niet meer zozeer op het oosten is gericht, maar eveneens op het westen. Economische ontwikkelingen, in combinatie met een grotere actieradius van vliegtuigen spelen daarin een grote rol. Tot op de dag van vandaag is het trans-Atlantische netwerk van KLM van grote betekenis. KLM was in 1946 de eerste Europese luchtvaartmaatschappij die het Europese vasteland verbond met Amerika.

Introductie van de Economy Class, op basis van voorschriften van IATA. Deze klasse was een nog wat soberder vorm dan de Toeristenklasse, maar KLM probeerde ook hier de standaard van service zo hoog mogelijk te houden. Hierdoor werd het publiek dat kon vliegen nog verder uitgebreid. In 3 maanden tijd steeg het aantal passagiers met 27%.

Opening van de lijn Amsterdam-Tokio via de Noordpool, met de Douglas DC-7 ‘Caraïbische Zee'. Deze poolroute was een aanzienlijk kortere route dan de landroute die sinds december 1951 op Tokio werd gevlogen. Personeel was speciaal hiervoor getraind en er waren extra voorzieningen aan boord zoals poolpakken.

Het tijdperk van de straalvliegtuigen breekt aan met de introductie van de Douglas DC-8 bij KLM. Op die dag landt de PH-DCA, vernoemd naar Albert Plesman, op Amsterdam Airport Schiphol. Met toestellen als deze, een narrow-body met 4 straalmotoren, wordt de vliegtijd aanzienlijk korter en neemt eveneens het aantal tussenstops fors af. Het vliegen verandert met deze ontwikkeling aanzienlijk. Men is geen dagen onderweg om ergens te komen, maar slechts uren. Het nieuwe toestel wordt ingezet op de route naar New York die hiermee in vliegduur wordt gehalveerd.

Oprichting van NLM (Nederlandse Luchtvaart Maatschappij), later omgedoopt tot NLM Cityhopper. Hiermee wordt het binnenlandse netwerk van KLM, na een korte naoorlogse opleving en sluiting van dit netwerk, opnieuw vormgegeven. Doel is om passagiers, met name die uit de zakenwereld, snel naar of van Amsterdam Airport Schiphol op hun plaats van bestemming te krijgen. Daarnaast worden rondvluchten gemaakt om Nederlanders hun ‘luchtdoop’ te geven om hen vertrouwd te maken met de luchtvaart, in de hoop dat ook zij reguliere passagiers zullen worden.

Ingebruikname van de nieuwe thuisbasis, Schiphol-Centrum. Het eerste ontwerp van de luchthaven, met het kenmerkende tangentiële landingsbaanstelsel, is van voormalig stationschef Jan Dellaert. Het doel ervan is om met de sterk wisselende windrichtingen in Nederland toch altijd te kunnen landen. De afhandeling van de toestellen vind gescheiden plaats. De passagiers verlaten het toestel via de aviobrug en de grondafhandeling kan op het platform plaatsvinden.

Op Amsterdam Airport Schiphol landt de eerste Boeing 747-206B van KLM, de PH-BUA, Mississippi. Hiermee start het ‘widebody'-tijdperk bij KLM. Het toestel heeft plaats voor 353 passagiers, vergelijk met het grootste toestel van KLM tot die tijd de DC-8 waar tussen de 130 en 175 passagiers in konden. De komst van dit toestel naar Amsterdam Airport Schiphol was vergelijkbaar met de introductie van de A380. De grondoperatie moest ervoor worden aangepast en de pier geschikt gemaakt voor dit grote toestel. Bij KLM werd tot de komst van de 747 door het cabinepersoneel geoefend in om alle passagiers tijdens de vlucht goed te kunnen bedienen. Op 14 februari maakte de PH-BUA haar eerste vlucht naar New York.

Toevoeging van de eerste Boeing 747-306B Combi aan de vloot is een mijlpaal voor het KLM-luchtvrachtvervoer. In de jaren ervoor was in het luchtvrachtvervoer overcapaciteit ontstaan en dit nieuwe toestel droeg bij aan een grotere flexibiliteit en versterkte de concurrentiepositie.

KLM verwerft een belang van 20% in de Amerikaanse maatschappij Northwest Airlines. Dit wordt gezien als een belangrijke stap op weg naar een wereldomspannend routenetwerk van KLM in samenwerking met Northwest Airlines.

Het Amerikaanse Ministerie van Transport verleent KLM en Northwest Airlines de antitrust-immuniteit, waardoor ze intensiever kunnen gaan samenwerken. Dit is het begin van het strategisch partnership dat na de overname van Northwest door Delta Air Lines wordt voortgezet samen met Air France.

Alle vluchten van KLM en Northwest Airlines tussen Europa en de Verenigde Staten worden uitgevoerd als onderdeel van een joint venture.

Oprichting van een nieuwe regionale luchtvaartmaatschappij, KLM Cityhopper, door samenvoeging van NLM Cityhopper en NetherLines.

KLM breidt haar belang in chartermaatschappij Transavia uit van 40% naar 80%.

Als eerste luchtvaartmaatschappij op het Europese vasteland introduceert KLM een loyaliteitsprogramma voor klanten, Flying Dutchman, het huidige Flying Blue. Ingangsdatum is 1 januari 1992.

KLM en Northwest Airlines introduceren de ‘World Business Class', een nieuwe klasse gericht op de zakelijke reiziger op intercontinentale vluchten. De WBC is wat comfort en voorzieningen een middenweg tussen de Economy Class en Royal Class.

Eerste vlucht van KLM naar Beijing. Dit is de eerste stap naar een aantal bestemmingen in China en samenwerkingsverbanden en Chinese luchtvaartmaatschappijen. Vanaf dat moment groeit China snel uit tot een van de belangrijkste bestemmingen voor KLM.

Air UK wordt 100% dochter van KLM.

KLM en Northwest Airlines ondertekenen een langlopende commerciële en operationele samenwerkingsovereenkomst. Tegelijkertijd verkoopt KLM het belang in Northwest terug aan haar partner.

Landing van de eerste Boeing 777-200R op Amsterdam Airport Schiphol. Dit toestel gaat dienst doen op lijndiensten naar Kaapstad, Nairobi en New York. Dit toestel is nagenoeg net zo groot als een Boeing 747, maar heeft 2 motoren in plaats van 4 en is aanzienlijk stiller en zuiniger.

Officiële oprichting van de Air France KLM-Groep. Op die dag lost Air France de voorwaarden van haar aandelenbod in, waarmee de fusie tussen Air France en KLM een feit is. Ruim 7 maanden eerder, in september 2003, hadden de maatschappijen besloten hun krachten te bundelen.

KLM, Northwest en Continental treden als nieuwe leden toe tot SkyTeam, een internationale alliantie van luchtvaartmaatschappijen, waarvan Air France, Delta Air Lines, Alitalia, Korean Air, CSA Czech Airlines en Aéro Mexico deel uitmaken. In 2018 heeft SkyTeam 19 leden over de hele wereld verspreid, eigen lounges en op 1000 luchthavens een eigen inchecklane voor premium passagiers.

Air France KLM introduceert zijn nieuwe gezamenlijke loyaliteitsprogramma voor frequent flyers, Flying Blue. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat 2 Europese luchtvaartmaatschappijen hun loyaliteitsprogramma's – exclusieve servicepakketten gericht op trouwe klanten – combineren.

Vliegtuigfabrikant Airbus levert de eerste A330 af. Deze vervangt de Boeing 767, die uitgefaseerd wordt.

Air France KLM wordt voor het eerst opgenomen in de Dow Jones Sustainability Index, deze positie wordt tot en met 2016 vastgehouden. De index bestaat sinds 1999 en beoordeelt beursgenoteerde bedrijven op hun duurzaamheid, in beleid en financiële prestaties.

Duurzaamheid is sinds 1996 officieel een onderdeel van het KLM-beleid. In het boekjaar 1996-1997 verschijnt het eerste verslag op dit gebied, toen milieujaarverslag genoemd. In 2002-2003 gaat dit verslag Duurzaamheidsverslag heten, wat duidt op een verbreding van de focus. Niet alleen emissies en geluidshinder zijn onderdeel, ook maatschappelijke positie en goed werkgeverschap worden tot het duurzaamheidsbeleid gerekend.

KLM introduceert als eerste luchtvaartmaatschappij ter wereld de ‘self service transfer kiosk', waarbij op Amsterdam Airport Schiphol overstappende passagiers snel en eenvoudig een nieuwe boarding pass kunnen uitprinten.

KLM start een uniek partnerschap met Wereld Natuur Fonds Nederland om, naast harde afspraken over CO2-beperking, samen uit te dragen dat ‘ondernemen' anders kan, ook in de luchtvaartindustrie. KLM ziet deze samenwerking als inspirerende bekroning van al haar eerder getoonde inzet op het gebied van duurzaamheid. Een inzet die KLM de positie van 'best-in-class' in energiezuinig vliegen oplevert te midden van alle grote internationale luchtvaartmaatschappijen.

Het Open Skies-verdrag wordt van kracht. Dit houdt in dat luchtvaartmaatschappijen voor het eerst overal vanuit Europa naar de Verenigde Staten kunnen vliegen en omgekeerd. KLM heeft altijd aangedrongen op de totstandkoming van een dergelijk verdrag.

Het Amerikaanse Ministerie van Transport kent KLM, Air France, Delta Air Lines en Northwest Airlines de antitrust-immuniteit toe. Dit betekent dat de 4 maatschappijen hun transatlantische activiteiten kunnen stroomlijnen en inrichten naar de wensen van hun klanten. Ze kunnen hiermee de voordelen van het Open Skies-verdrag beter benutten.

KLM geeft het laatste papieren ticket uit. Voortaan zijn alle tickets die KLM uitgeeft e-tickets. Drijfveren zijn onder andere papierbesparing, maar ook een grotere efficiëntie.

KLM wordt volledig eigenaar van Martinair. Op 31 oktober 2011 wordt de laatste passagiersvlucht van Martinair uitgevoerd voor genodigden en personeel. Hiermee komt na 53 jaar een einde aan de passagetak van de luchtvaartmaatschappij. Martinair legt zich vanaf dit moment uitsluitend toe op luchtvrachtvervoer, in samenwerking met KLM en Air France.

Laatste vlucht Fokker 50. KLM neemt hiermee definitief afscheid van de turboprop-toestellen.

Eerste lijndienst op biobrandstof naar Parijs. In 2007 is KLM begon in samenwerking met enkele partners te zoeken naar alternatieven voor fossiele brandstof. Het mede door KLM opgerichte SkyNrg doet daar onderzoek naar.

In de loop der tijd zijn diverse alternatieven onderzocht waaronder biokerosine uit algen, camelina (een plant), jathropa-olie (uit een noot gewonnen), en uiteindelijk afgewerkt frituurvet. Voorwaarde voor de nieuwe grondstof voor biokerosine is dat ze de voedselketen niet negatief beïnvloedt, of op een andere manier ten koste gaat van de natuur.

Eerste intercontinentale vlucht op biobrandstof naar New York.

Eerste proefvlucht met WiFi aan boord.

KLM Cityhopper ontvangt een nieuwe E190 met de aangepaste livery. Deze livery wordt op termijn op alle vliegtuigtypen van KLM aangebracht.

KLM neemt definitief afscheid van het markante vliegtuigtype MD-11 met 3 speciale rondvluchten boven Nederland.

KLM neemt haar eerste Boeing 787-9 Dreamliner in ontvangst. In dit toestel is een nieuwe fase in de vlootvernieuwing van KLM. Een groot deel van de romp bestaat uit een composiet dat lichter is dan het tot dan toe gangbare aluminium plaatwerk en minder gevoelig voor beschadiging. Het toestel beschikt standaard over WiFi aan boord. Verder zorgen grotere ramen, de lagere cabinedruk en speciale led-verlichting voor een grote comfort voor de passagier.

De Boeing 787-9 over zeer zuinige motoren die tot 30% minder brandstof verbruiken. Alle Dreamliners van KLM dragen de namen van bloemen, de eerste is de Anjer.

Laatste commerciële vluchten Fokker 70. Met de uitfasering van dit type Fokkervliegtuig komt een einde aan het tijdperk van toestellen van deze vliegtuigbouwer.

KLM viert samen met andere luchtvaartpioniers GKN Fokker en NLR (Nederlands Lucht- en Ruimtevaartcentrum) 100 jaar Nederlandse luchtvaart in het Eye Filmmuseum. Hier werd precies een eeuw geleden de ELTA (Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam) gehouden. Tijdens het evenement werd teruggeblikt op 100 jaar Nederlandse luchtvaart en vooruitgekeken naar de duurzame toekomst. Zijne Majesteit de Koning sloeg een speciale herdenkingsmunt en er werd een luchtvaartpostzegel aangeboden aan minister Infrastructuur en Waterstaat.